หนังสือ สร้างชีวิตใหม่ โดยอาจารย์หมออุมาพร
เล่มนี้เขียนขึ้นเพื่อให้เป็นคู่มือการทำจิตบำบัดที่อ่านง่ายและนำไปใช้ได้จริง ในประสบการณ์ร่วม 30 ปีที่ทำงานเป็นจิตแพทย์ ผู้เขียน
ทำจิตบัดร่วมไปกับการรักษาด้วยยา การให้ยานั้นมีวิธีการชัดเจนว่าต้องให้ขนาดเท่าใด วันละกี่ครั้ง และเป็นเวลานานเท่าใด แต่จิตบำบัดนั้นไม่มีวิธีการชัดเจนและค่อนข้างจะเป็นนามธรรม จิตบำบัดจึงกลายเป็นการรักษาที่จิตแพทย์รุ่นใหม่ไม่ค่อยนิยมเท่าไรนัก
ในด้าน Humanistic therapy นั้นผู้เขียนดึงเอาประเด็นที่สำคัญคือ
การมีมุมมองเชิงบวกเกี่ยวกับมนุษย์ และความเชื่อในความสามารถของมนุษย์ที่จะเปลี่ยนแปลง ผู้บำบัดจะปฏิบัติต่อคนไข้ด้วยท่าทีที่ยอมรับ เข้าใจ จริงใจ และมีความสมดุลในตน ในด้าน Existential therapy ประเด็นสำคัญคือ ช่วยให้คนไข้รับผิดชอบชีวิตของตน ในการตัดสินใจของตนและสร้างชีวิตในแบบที่ตนปรารถนา
ช่วยให้คนไข้ตรวจสอบตนเองอย่างจริงใจและสัตย์ซื่อ ให้สามารถยอมรับตนเองและชีวิต ทั้งในด้านบวกและด้านลบ กระตุ้นให้คนไข้ค้นหาความหมายของชีวิต สามารถเลือกได้อย่างดีพอและกล้าหาญพอที่จะยอมรับผลที่ตามมาจากการเลือกนั้น
ส่วนในแง่ Experiential therapy นั้นผู้เขียนเน้นประสบการณ์ที่คนไข้เผชิญอยู่ โดยเฉพาะกับ ‘สิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันขณะ’ ในห้องบำบัด และนำคนไข้ไปสู่การเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง ไม่ใช่เพียงมีความเข้าใจ (insight) เท่านั้น แนวคิดและเทคนิคทั้งสามแบบนี้จะถูกนำมาผสมผสานกันในจังหวะที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในตัวคนไข้ โดยเฉพาะเพื่อให้โลกภายใน (intrapsychic หรือ internal world) มีความสุขสงบ โดยเชื่อว่าเมื่อจัดการกับโลกภายในได้ดี ปัญหาหรืออาการป่วยก็จะดีขึ้นในที่สุด อย่างไรก็ตาม แม้จะเน้นสามแนวทางดังที่กล่าวมา แต่ผู้เขียนก็นำหลักการวิเคราะห์หรือเทคนิคที่มีประโยชน์มาจากหลายสำนักทั้ง Psychodynamic psychotherapy Family therapy Cognitive behavior therapy Person-centered therapy และ Gestalt therapy เป็นต้น
เพื่อให้ผู้อ่าน ‘สร้างชีวิตใหม่’ สามารถแก้ปัญหาอันหลากหลายของคนไข้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ